W związku z czasowym zawieszeniem przez jednostkę certyfikującą SGS certyfikatu FSC o numerze SGS-FM/COC-011009 Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Łodzi pragnie podkreślić, że prowadzona przez nas gospodarka leśna prowadzona jest i będzie z najwyższą dbałością o dobro lasów, niezależnie od posiadania bądź nie certyfikatu FSC, który jest z zasady dobrowolny. Głównymi zasadami polskiego leśnictwa są, zgodnie z ustawą o lasach:

1) powszechna ochrona lasów;

2) trwałość utrzymania lasów;

3) ciągłość i zrównoważone wykorzystanie wszystkich funkcji lasów;

4) powiększanie zasobów leśnych.

Niestety RDLP w Łodzi nie może zaakceptować części wątpliwych ustaleń audytu przeprowadzonego jeszcze w 2019 roku przez jednostkę certyfikującą - firmę SGS Polska, o czym poniżej.

W wyniku przeprowadzonego w lipcu 2019 roku audytu gospodarki leśnej FSC, jednostka certyfikująca odnotowała dwie niezgodności ze standardem FSC-STD-POL-01-01-2013 PL.  RDLP w Łodzi, czyli posiadacz certyfikatu FSC, zakwestionowała te ustalenia.

Pierwsza z niezgodności nie dotyczyła, wbrew obiegowej opinii, samego użycia środka Dursban 480 EC, a jedynie braku posiadania derogacji od FSC na jego użycie przez FSC. Tymczasem w okresie prowadzenia audytu środek ten był powszechnie stosowany i dopuszczony do stosowania zarówno na terenie całej UE (w rolnictwie na setkach tysięcy hektarów), jak również w Polsce. Dodatkowo RDLP w Łodzi stosowała go jedynie w bardzo ograniczonym zakresie – na powierzchni łącznie 100 ha (0,03% z 300 000 ha podległych RDLP w Łodzi) i wyłącznie w przypadkach zagrożenia trwałości upraw leśnych, a forma jego stosowania - iniekcja doglebowa - nie stanowiła jakiegokolwiek zagrożenia dla środowiska. Co więcej, powierzchnie na których stosowano ten insektycyd nie były objęte certyfikatem FSC, więc wykazując tę niezgodność audytor bezpodstawnie wykroczył z oceną opisaną w raporcie poza dopuszczalny zakres dokonywanej oceny. Ponadto RDLP w Łodzi nie stosuje wspomnianego środka od momentu jego wycofania z użycia na terenie zarówno UE jak i Polski – zgodnie w obowiązującym prawem tj. od dnia 16.04.2020 r. (w związku z upłynięciem terminu na zużycie istniejących zapasów).

Druga z niezgodności dotyczyła niepozostawiania w rębniach złożonych, po wykonaniu cięć uprzątających, biogrup do naturalnej śmierci o powierzchni nie mniejszej niż 5 arów. Jak wykazano w nadal kontynuowanym przez SGS Polska audycie sprawdzającym, na podstawie 100% próby w nadleśnictwach audytowanych w roku 2019, zarzut niepozostawiania biogrup nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistości. Cel przyświecający takiej interpretacji przez audytora zapisu kryterium 6.3.11 jest zupełnie niezrozumiały, bowiem z zasady stosowanie takiej formy cięć wynika z jej wielopokoleniowości, wielowarstwowości i długiego okres odnowienia, co przekłada się na prawidłowe funkcjonowanie ekosystemu. Skrajnym przykładem jest realizacja rębni przerębowej -  tzw. ciągłej, w której na każdym etapie realizacji nieustannie występują wszystkie klasy wieku i warstwy drzewostanu, zmienia się jedynie ich lokalizacja. Dodać należy, iż w obecnie obowiązujących regulacjach prawnych nie przewiduje się takiego postępowania, a realizacja tego zapisu wymaga rokrocznie pozostawiania przez RDLP w Łodzi około 30 ha dojrzałych drzewostanów do rozpadu naturalnego (bez zysku biologicznego) i może być odczytywana jako pewnego rodzaju niegospodarność w zarządzaniu majątkiem Skarbu Państwa przez Lasy Państwowe.

W październiku 2019 r., po konsultacjach z Krajowym Reprezentantem FSC w Polsce, RDLP w Łodzi, zgodnie z wewnętrznymi procedurami jednostki certyfikującej SGS, złożyła odwołanie do jednostki nadrzędnej wobec SGS Polska tj. SGS South Africa. Od października 2019 r. RDLP w Łodzi nie otrzymała żadnych informacji co do postępu procesu odwoławczego. Wobec czego z zaniepokojeniem we wrześniu 2020 r. RDLP w Łodzi zwróciła się do jednostki certyfikującej – SGS Polska - z pisemnym pytaniem na jakim etapie jest postępowanie. Na pismo nie otrzymano żadnej odpowiedzi, natomiast w dniu 4 listopada 2020 r. jednostka nadrzędna - SGS South Africa - odrzuciła skargę bez odniesienia się do merytorycznej części odwołania. W dniu 27 listopada 2020 r. SGS Polska przekazała RDLP w Łodzi końcowy raport z audytu przeprowadzonego w lipcu 2019 roku, pomimo niewyczerpania całej ścieżki odwoławczej.

W związku z powyższym w wyniku braku odniesienia się przez jednostkę nadrzędną - SGS South Africa, do uwag złożonych przez podmiot certyfikowany, postępując zgodnie z procedurami określonymi przez FSC, RDLP w Łodzi złożyła w grudniu 2020 r. skargę na działania SGS do Assurance Services International (ASI), jednostki wyznaczonej przez dobrowolne standardy zrównoważonego rozwoju (w tym FSC), w celu nadzorowania i ulepszania integralności i wiarygodności ich systemów certyfikacji na całym świecie.

ASI poinformowała RDLP w Łodzi o przyjęciu dokumentacji odwoławczej, a także zaakceptowała skargę RDLP w Łodzi (COMP202011753) oraz wszczęła postępowanie wyjaśniające, wskazując na potrzebę ustalenia, czy jednostka certyfikująca postępowała zgodnie z procedurą rozpatrywania odwołania, czy zakres audytu był prawidłowy i czy niezgodności, które były przedmiotem odwołania były uzasadnione.

Pomimo niezakończonego procesu odwoławczego prowadzonego zarówno przez ASI, jak i SGS Polska (w procesie audytu sprawdzającego), SGS Polska poinformowała RDLP w Łodzi o zawieszeniu certyfikatu SGS-FM/COC-011009 z dniem 08.01.2021 (choć sam certyfikat nie został wycofany).

Reasumując pragniemy podkreślić, że działania odwoławcze są naturalną składową procesu spornego i są wykorzystywane przez podmioty niezgadzające się z oceną jednostek certyfikujących. Jednocześnie zapewniamy Państwa, że zarówno gospodarka leśna prowadzona w nadleśnictwach podległych RDLP w Łodzi jak i jakość usług oraz wytwarzanego surowca drzewnego pozostaną bez zmian, pomimo zawieszonego certyfikatu FSC.

Informujemy również tych z Państwa, którym zależy na udokumentowaniu pochodzenia drewna na potrzeby łańcucha dostaw, że RDLP w Łodzi posiada certyfikat PEFC przyznany przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji przyznała RDLP w Łodzi w oparciu o przeprowadzony niedawno (grudzień 2020 r.) audyt.

Poniżej przedstawiamy chronologię wydarzeń:

• w wyniku przeprowadzonego w lipcu 2019 roku audytu gospodarki leśnej FSC, zostały wniesione przez jednostkę certyfikującą dwie niezgodności ze standardem FSC-STD-POL-01-01-2013 PL, które zostały zakwestionowane przez posiadacza certyfikatu – RDLP w Łodzi,

• w październiku 2019 r., po konsultacjach z Krajowym Reprezentantem FSC w Polsce, RDLP w Łodzi, zgodnie z wewnętrznymi procedurami jednostki certyfikującej SGS, złożyła odwołanie do jednostki nadrzędnej wobec SGS Polska tj. SGS South Africa,

• we wrześniu 2020 r., RDLP w Łodzi zwróciła się do jednostki certyfikującej – SGS Polska - z pisemnym pytaniem na jakim etapie jest prowadzonego postępowanie.

• 4 listopada 2020 r., jednostka nadrzędna - SGS South Africa, odrzuciła skargę nie odnosząc się do merytorycznych uwag tam zawartych, a 27 listopada 2020 r., SGS Polska przekazała RDLP w Łodzi końcowy raport z audytu przeprowadzonego w lipcu 2019 roku.

• w wyniku braku odniesienia się przez jednostkę nadrzędną - SGS South Africa, do uwag złożonych przez podmiot certyfikowany, postępując zgodnie z procedurami FSC, RDLP w Łodzi, złożyła w grudniu 2020 r. skargę na działania SGS do Assurance Services International (ASI), jednostki wyznaczonej przez dobrowolne standardy zrównoważonego rozwoju w tym FSC, w celu nadzorowania i ulepszania integralności i wiarygodności ich systemów certyfikacji na całym świecie.

• w dniu 14.12.2020 r. ASI poinformowała RDLP w Łodzi o przyjęciu dokumentacji odwoławczej, a 07.01.2021 o zaakceptowaniu skargi RDLP w Łodzi (COMP202011753) i wszczęciu postępowania wskazując na potrzebę ustalenia, czy jednostka certyfikująca postępowała zgodnie z procedurą rozpatrywania odwołania, czy zakres audytu był prawidłowy i czy niezgodności, które były przedmiotem odwołania, były uzasadnione.

• w wyniku otrzymanej w dniu 08.01.2021 korespondencji z SGS, RDLP w Łodzi została poinformowana o zawieszeniu certyfikatu SGS-FM/COC-011009 z dniem 08.01.2021 (certyfikat formalnie nie został wycofany), pomimo niezakończenia procesu odwoławczego.